تجهیزات مورد نیاز کتابخانه‌های دیجیتال
اینترنت و شبکه جهانی وب انگیزه و جو تکنولوژیکی موردنیاز برای ایجاد و بهره‌برداری از کتابخانه دیجیتال را فراهم می‌کند. اینترنت TCP/IP و یا پروتکل‌های مربوط به آن را جهت دسترسی به اطلاعات و وب ابزارها و تکنیک‌های مربوط به انتشار اطلاعات بر روی اینترنت را تهیه می‌کند.
در محیط دیجیتال این حرف منطقی است که یک پشتیبان[۱]یا بایگانی مرکزی باید در سطح ملی ایجاد شود که اطلاعات خروجی از منطقه را همانند اطلاعات داخل کشور ذخیره کند. برخی از لوازم موردنیاز برای یک کتابخانه دیجیتال عبارت‌اند از:
۱.صوتی تصویری: تلویزیون رنگی، N.C.R، D.V.D، جعبه صدا[۲]، تلفن و …
- کامپیوتر: سرور، رایانه شخصی با قابلیت چندرسانه‌ای، U.PS و …
- شبکه: اینترنت LAN، MAN، WAN و …
- چاپگر: چاپگر لیزری، ماتریس نقطه‌ای[۳]، چاپگر میله‌ای[۴]، چاپگر گرافیکی دیجیتال و …
- اسکنر: جت اسکنHP، مسطح، شیت فیدر[۵]، اسکنر درام[۶]، اسکنر میکروفیلم، دوربین دیجیتال، اسکنر میله‌ای و …
- دستگاه‌هایذخیره‌سازی: دستگاه‌های ذخیره‌سازی بصری، CD-ROM، Jukebox و …
- سخت‌افزار: هر نوع سخت‌افزار مناسب که جهت اتصال رایانه شخصی به شبکهLAN و WAN مناسب و مرتبط باشد.
مزایای کتابخانه‌های دیجیتال
یک کتابخانه دیجیتال به یک مکان خاص محدود نمی‌شود و به‌اصطلاح ساختمان آن در سراسر جهان توزیع‌شده است.کاربر می‌تواند اطلاعات موردنیاز خود را از طریق رایانه شخصی تحت پوشش اینترنت به دست آورد. درواقع آن شبکه‌ای از سیستم چندرسانه‌ای است که امکان دسترسی سریع را فراهم می‌کند.
- بدون مرز فیزیکی: کاربر کتابخانه دیجیتال نیازی برای مراجعه به کتابخانه فیزیکی ندارد. مردم سراسر دنیا مادامی‌که اتصال به اینترنت برقرار باشد می‌توانند به اطلاعات یکسانی دسترسی داشته باشند.
- دسترسی شبانه‌روزی: کتابخانه‌های دیجیتال می‌توانند در هر ساعتی، ۲۴ ساعت شبانه‌روز و ۳۶۵ روز سال در دسترس باشند.
- دسترسی چندگانه: منابع یکسان می‌تواند همزمان توسط چندین کاربر مورداستفاده قرار گیرد.
- رویکرد نظام‌مند: کتابخانه دیجیتال امکان دسترسی به منابع غنی را به شیوه‌ای سازمان‌یافته‌تر فراهم می‌کند، به‌طور مثال ما می‌توانیم به آسانی از یک فهرست به یک کتاب خاص، سپس به یک فصل خاص و … حرکت کنیم.
- بازیابی اطلاعات: کاربر قادر است که هر اصطلاح جستجویی را تحت کلمه یا عبارت از کل مجموعه مورداستفاده قرار دهد. کتابخانه دیجیتال رابط کاربری عامه‌پسندی را ارائه خواهد کرد که با یک کلیک دسترسی به منابع آن را امکان‌پذیر می‌سازد.
- حفاظت و نگهداری: یک کپی کامل از اصل آن می‌تواند چندین بار بدون هیچ‌گونه آسیبی به کیفیت آن تهیه شود.
- فضا: درحالی‌که کتابخانه‌های سنتی به‌وسیله فضای بسته‌ای محدودشده‌اند، کتابخانه‌های دیجیتال پتانسیل ذخیره‌سازی مقدار زیادی از اطلاعات را دارند، تنها به این دلیل که اطلاعات دیجیتال به فضای فیزیکی کوچکی نیاز دارند که آن‌ها را در بربگیرد.
- شبکه‌سازی: یک کتابخانه دیجیتال خاص به‌راحتی می‌تواند امکان اتصال به سایر منابع کتابخانه دیجیتال دیگر را فراهم سازد، به‌طوری‌که یک منبع مجتمع یکپارچه به اشتراک گذاشته‌شده به دست آید.
- هزینه: هزینه نگهداری کتابخانه دیجیتال بسیار کمتر از یک کتابخانه سنتی است. یک کتابخانه سنتی باید مبالغ زیادی از درآمد خود را برای کارکنان، نگهداری کتاب‌ها، اجاره بهاء و خرید کتاب صرف کند. کتابخانه‌های دیجیتال به‌دوراز چنین هزینه‌هایی هستند.
معایب کتابخانه‌های دیجیتال
ویروس‌های کامپیوتری، نبود استاندارد دیجیتال‌سازی اطلاعات، ماهیت زوال‌پذیری سریع مواد دیجیتالی، الگوی نمایش مختلف محصولات دیجیتال و مشکلات مربوط به آن، طبیعت خطرناک پرتو مانیتور برای سلامت انسان و … باعث می‌شود کتابخانه‌های دیجیتال در مواقعی ضعیف عمل کنند.
- کپی‌رایت: دیجیتال‌سازی قانون کپی‌رایت را نقض می‌کند. مثلاً محتوای فکری یک نویسنده می‌تواند به صورت رایگان و بدون اطلاع خودش توسط شخصی دیگر انتقال یابد؛ بنابراین یکی از مشکلات برای غلبه بر کتابخانه‌های دیجیتال روش توزیع اطلاعات است. یک کتابخانه دیجیتال درصورتی‌که از قانون کپی‌رایت نویسنده حمایت کند، توزیع اطلاعات را چگونه انجام خواهد داد؟
- سرعت دسترسی: ازآنجایی‌که اکثر کامپیوترها به اینترنت متصل هستند بنابراین منطقاً سرعت دسترسی در حال کاهش است. اگر تکنولوژی جدید نخواهد برای حل این مشکل اقدام کند پس در آینده نزدیک اینترنت پر از پیغام‌های خطا خواهد شد.
- هزینه اولیه بالاست:هزینه زیرساخت‌های کتابخانه دیجیتال همانند هزینه‌های سخت‌افزار، نرم‌افزار، اجاره مدار ارتباطی واقعاً خیلی بالاست.
- پهنای باند:کتابخانه‌های دیجیتالی به پهنای باند بلندی برای انتقال منابع چندرسانه‌ای نیاز دارند اما پهنای باند با توجه به استفاده بیش‌ازحد روز به روز در حال کاهش است.
- بهره‌وری: با توجه به حجم بالای اطلاعات دیجیتال، پیدا کردن مواد مناسب برای یک کار خاص به‌طورفزاینده‌ای دشوار می‌شود.
- محیط: کتابخانه‌های دیجیتال نمی‌توانند محیط یک کتابخانه سنتی را بازآفرینی کنند و نیز اکثر مردم به دنبال مواد چاپی خواندنی هستند چراکه نسبت به مطالعه مواد خواندنی از روی صفحه کامپیوتر راحت‌تر است.
- حفاظت: با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژی، یک کتابخانه دیجیتال می‌تواند به سرعت قدیمی شود و داده‌های آن ممکن است غیر قابل دسترس شود.
پانویس:
[۱].backup
[۲].Sound box
[۳].Dot matrix
[۴].Barcode printer
[۵].Sheet feeder
[۶].Drum
منبع:
این نوشته برگرفته از مطلبی با این عنوان است: DIGITAL LIBRARY: ADVANTAGES AND DISADVANTAGES
مترجم: مهناز کریم زاده
برگرفته از : “کتابدار 2.0“
